آبشار و دره اخلمد (اطراف مشهد) و دره اجنه
بند اخلمد و غار اخلمد که یکی از جاذبههای گردشگری طبیعی استان خراسان رضوی به حساب میآید، قدمتی چند هزار ساله دارد.
این آبشار زیبا که در درهای در میان کوه بینالود، در ۸۵ کیلومتری شمال غرب مشهد و ۱۵ کیلومتری چناران در روستای قدیمی با همیننام (اخلمد) جریان دارد، قدمت زمین و رسوباتش به دوران ژوراسیک می رسد.
آهکی بودن جنس کوههای اخلمد باعث پیدایش حفرههای ژرف مدور و گرد در زیر این آبشار شدهاست. همچنین این دره دارای دیوارههای صخرهای با ارتفاع حدود ۷۵–۸۵ متر میباشد که یکی از بزرگترین مناطق برای ورزش مفرح سنگنوردی در ایران میباشد از دیوارههای معروف آن میتوان به دیواره سفید، الله اکبر، عقاب و … نام برد.
برای رسیدن به این آبشار ابتدا پس از گذشتن از میان انواع گلها و گیاهان زیبا و درختان انبوه و باغهای میوه، به آبشار اول که دارای حداقل ۲۳ متر ارتفاع است، میرسیم و با عبور از میان این آبشار و طی نمودن مسیری یک کلیومتری، به آبشار اصلی اخلمد با ارتفاعی در حدود ۸۵ متر میرسیم و آبشارهای سوم و چهارم نیز در بالای این آبشارها قرار دارد. آبشارهای درههای اخلمد در ماههای اول سال بیشترین آب را داشته و زیبایی شگفت انگیزی دارند.
در کتاب اخلومد، یا بهشت خراسان نوشته حجت الاسلام ابراهیم غفاری دو نظر متفاوت در مورد دلیل نامگذاری اخلمد یاد شده است.
نظر اول بر گرفته از کتاب راهنمای خراسان، بدین مضمون است که مردم اخلمد معتقدند که در حمله اعراب به خراسان مردم هر گاه مورد حمله سپاهیان قرار می گرفتند به این دره پناه می آوردند و چون هنگام خطر همواره یکدیگر را ندا می کردند که “خالد آمد، خالد آمد!” این دره رفته رفته به اخلمد مشهور شد. و خالد سردار عرب در جنگ های این محل بوده است
و نظریه دوم درباره اسم این مکان، حضرت علامه طباطبایی،صاحب تفسیر المیزان، در سفر خود به اخلومد بیان کرده اند این است که اصل واژه باید ا ُخلومد باشد به ضم الف، و آن از ترکی و فارسی ترکیب یافته است. اخلو به ضم همزه، ترکی است (یعنی دالستان) مد هم فارسی است که دنبال اسامی مکان ها آورده می شود. اخلومد یعنی جایگاه دال و درخت.
پس از آبشار اخلمد در همین روستا دره ای شگفتانگیز و مرموز به نام دره اجنه وجود دارد!
احتمال میرود یکی از دلایل نام گذاری این دره به نام اجنه، داشتن مسیرهای تنگ و باریک است. جن واژه ای عربی و به معنای خفا و تاریک بودن است. مسیر عبور آب رودخانه از بین سنگ ها گاهی بسیار تنگ و باریک است. ولی بر خلاف اسم عجیب و غریبش این دره بسیار زیبا و خاطره انگیز است.